Mae adeilad gyda rheolaeth thermostatig da yn golygu bod y system wresogi yn cynhesu'r adeilad i'r tymheredd gosodedig ac yna'n ei gynnal ar lefel gyson. Mae'r gwres sydd ei angen, ac felly'r defnydd o nwy, yn amrywio'n llinol yn ôl pa mor oer ydyw y tu allan. Gall y system wresogi addasu ar gyfer enillion gwres mewnol oherwydd pobl, offer trydanol a heulwen yn cynhesu'r adeilad. Gall hefyd addasu ar gyfer colledion oherwydd awyru. Mae rheolaeth thermostatig gwael yn debygol o achosi cysur thermol gwael (mae defnyddwyr yn teimlo'n rhy boeth neu'n rhy oer), a defnydd gormodol o nwy gan fod y cysur thermol yn aml yn cael ei gynnal trwy adael ffenestri ar agor.

Yn anffodus, mae gan lawer o ysgolion reolaeth thermostatig wael. Gall hyn fod oherwydd thermostatau boeler mewn lleoliad gwael. Lleoliad cyffredin ar gyfer thermostat mewn ysgolion yw neuadd yr ysgol neu'r cyntedd mynediad nad yw ei wres, enillion mewnol a cholledion gwres yn cynrychioli'r adeilad cyfan, ac yn enwedig ystafelloedd dosbarth. Mae neuaddau yn aml wedi'u hinswleiddio'n wael gydag ychydig o reiddiaduron sy'n golygu nad ydyn nhw byth yn codi i'r tymheredd, gan achosi i reolwr y boeler redeg y boeler yn gyson a'r ystafelloedd dosbarth sydd wedi'u hinswleiddio'n well i orboethi.

Gall rheolaeth thermostatig wael hefyd fod oherwydd diffyg rheolyddion thermostatig mewn ystafelloedd unigol sy'n arwain at agor ffenestri i wneud iawn.

Gall fod yn anodd trwsio problemau rheoli thermostatig ond gall wneud ysgol yn fwy cyfforddus ac arbed arian.

Yr ystod tymheredd delfrydol ar gyfer dysgu yw 18C ar gyfer ystafelloedd dosbarth arferol, 15C ar gyfer yr ardal o’r ysgol sydd â lefelau uchel o weithgarwch (e.e. neuaddau chwaraeon) a gofodau cylchredeg (e.e. coridorau) a 21C ar gyfer ysgolion anghenion arbennig, ardaloedd gweithgarwch isel neu ardaloedd gyda phlant ifanc iawn. Uwchben ac o dan y tymereddau hyn, mae perfformiad dysgu myfyrwyr yn lleihau. Fel rheol gyffredinol, am bob cynnydd o 1C yn nhymheredd yr ystafell ddosbarth, mae cynnydd o 10% yn y defnydd o nwy.

Mae Sbarcynni yn argymell tymheredd ystafell ddosbarth o 18C ar gyfer y rhan fwyaf o ysgolion sy'n lleihau'r defnydd o nwy ac yn darparu amgylchedd dysgu da i fyfyrwyr. Rydym yn aml yn gweld wrth ymweld ag ysgolion bod rhai ystafelloedd dosbarth yn rhy boeth (uwch na 23C) sy'n niweidiol i effrogarwch myfyrwyr ac yn ddrutach i'w gwresogi. Rydym hefyd yn canfod nad yw falfiau rheiddiaduron thermostatig (TRV) yn cael eu haddasu'n gywir a'u gosod i'w gosodiadau mwyaf posib. Pan fydd ystafell ddosbarth yn mynd yn rhy boeth, yn hytrach na chael eu troi i lawr, mae ffenestri'n cael eu hagor.

Mae’n anodd trwsio hyn mewn ysgol bresennol a’r ffordd orau o ymdrin ag ef yw newid ymddygiad a allai gynnwys:

Mae awgrymiadau ar gyfer gwella rheolaeth thermostatig yn cynnwys:

Cydadferiad tywydd

Mae’r rhan fwyaf o foeleri ysgolion modern yn cefnogi ‘cydadferiad tywydd’ sef y ffordd orau yn aml o gynnal rheolaeth thermostatig dda ar draws yr ysgol gyfan. Mae cydadferiad tywydd yn lleihau tymheredd y dŵr sy'n cylchredeg drwy'r pibellau o 80C mewn tywydd oerach i efallai 45C mewn tywydd mwynach ac, o ganlyniad, yn newid allbwn gwresogi'r rheiddiaduron yn awtomatig.

Mae hyn yn golygu bod y rheolydd thermostatig mewn ystafelloedd unigol yn llai dibynnol ar y gosodiadau TRV. Mae hefyd yn golygu bod ystafelloedd dosbarth yn llai tebygol o orboethi mewn tywydd mwynach a gallant arbed swm sylweddol o ynni. Mae'r rhan fwyaf o foeleri masnachol eisoes yn cefnogi cydadferiad tywydd, ond yn aml nid yw'n cael ei alluogi mewn ysgolion. Mae Sbarcynni yn argymell bod ysgol yn gwirio gyda'u peirianwyr gwasanaethu boeleri a yw hyn wedi'i alluogi yn eu hysgol y tro nesaf y bydd eu boeleri'n cael eu gwasanaethu.

Awyru Covid a chadw'n gynnes
Nid yw darparu awyru digonol yn golygu bod yn rhaid i bobl weithio mewn ysgol anghyfforddus o oer. Mae camau syml y gallwch eu cymryd i sicrhau bod eich ysgol wedi’i hawyru’n ddigonol heb fod yn rhy oer: